COOKIEN INGURUKO INFORMAZIO GEHIGARRIA
Zer da cookie bat?
Cookie bat kalterik egiten ez duen testu-fitxategi bat da, ia edozein webgune bisitatzean zure nabigatzailean gordetzen dena. Cookiearen helburua webgune batera sartzean bertan aurretik egindako bisitak oroitaraztea da. Jende askok ez dakien arren, cookieak duela 20 urtetik erabiltzen dira, World Wide Weberako lehen nabigatzaileak agertu zirenetik.
Zer ez da cookie bat?
Ez da birus bat, ezta troyano, “gusano”, spam edota spyware bat, gainera, ez ditu leiho emergenteak irekitzen ere.
Ze informazio biltegiratzen du cookie batek?
Cookiek ez dute zuri buruzko informazio sentikorrik gordetzen, esaterako, ez dituzte kreditu-txartelen edo bankuko datuen, argazkien, NANaren edo informazio pertsonalaren, eta abarren, informaziorik biltegiratzen. Gordetzen dituzten datuak teknikoekin, lehentasun pertsonalakin, edukien pertsonalizazioarekin lotura izan dezakete, besteak beste.
Web zerbitzariak zure web nabigatzailea identifikatzen du eta ez zaitu zu pertsona moduan identifikatzen. Izan ere, nabigatzaile ezberdinekin webgunera sartzen bazara, hala nola, Internet Explorer, Firefox eta Chromekin, ikusi dezakezu webguneak nabigatzaileak identifikatzen dituela bakarrik, bakoitza bisita berri bat izang balitz bezala. Beraz, web zerbitzariak ez du ulertzen pertsona berdina zarenik ordenagailu berdinetik eta bakarretik nabigatzen.
Ze cookie mota daude?
- Cookie teknikoak: Oinarrizkoenak dira dira edozein webgune dinamikoren funtzionamendurako oinarrizko zereginak gauzatzen dituelako. Adibidez, nabigazioa pertsona batek ala aplikazio automatiko batek edota erabiltzaile anonimo zein erregistratu batek egiten duen bereiztu dezake, besteak beste.
- Analisi-cookieak: Nabigazio motaren inguruko informazioa biltegiratzen dute, esaterako, erabiltzaileak gehien kontsultatzen dituen edukiak, oro har ze hizkuntzetan egiten duen nabigazioa, ze ordutegietan egiten duen bisita, eta abar.
- Publizitate-cookieak: Publizitatea erakusten dute nabigazioaren, jatorrizko herrialdearen, hizkuntzaren eta abarren arabera.
Zer dira berezko eta hirugarrenen cookieak?
Berezko cookie-ak bisitatzen duzun webguneak berak sortutakoak dira, eta hirugarrenenak kanpoko zerbitzuek edo hornitzaileek sortutakoak, esaterako, Facebook, Twitter, Google, etab.
Zer gertatzen da cookieak desaktibatzerakoan?
Cookieak desaktibatzeak izan ditzakeen ondorioak hobeto ulertzeko, jarraian adibide batzuk:
- Webgune horretako edukiak ezingo dira sare sozialetan partekatu, esaterako, Facebooken, Twitterren edo beste edozein sare sozialetan.
- Webguneak ezin izango ditu edukiak erabiltzailearen lehentasunetara egokitu, online dendetan gertatu ohi den bezala.
- Webgunearen eremu pertsonalera sartzeko aukerarik ez duzu izango, hala nola, “Nire kontua”, edo “Nire profila” edo “Nire eskaerak” ataletara.
- Online dendak: Erosketak ezingo dituzu online egin, beraz, telefonoz edo denda fisikoa bisitatuz egin beharko zenituzke.
- Ezin izango dira zure lehentasun geografikoak pertsonalizatu ordutegi-tarte, divisa edo hizkuntza gisa.
- Bisitarien zein webguneko trafikoari buruzko analisirik egiteko ezintasunak webgunearen kalitatea oztopatu dezake, webgunearen gaitasun, lehiakortasun zein zerbitzu aldetik.
- Edukiak puntuatzeko edo baloratzeko aukera galtzen da, hala, ezingo da blogean idatzi, ezta argizkirik igo edo iruzkinik argitaratu. Bestalde, webguneak ezingo du pertsona ala spama argitaratzen duen aplikazio automatiko bat ote zaren bereiztu.
- Ezingo da publizitate sektorizaturik erakutsi, eta horrek murriztu egingo ditu webgunearen publizitate-sarrerak.
- Sare sozial guztiek erabiltzen dituzte cookieak, beraz honakoak desaktibatuz gero, ezingo dira sare sozialik erabili.
Cookieak ezabatu daitezke?
Bai, ezabatu nahiz blokeatu daitezke ere, modu orokorrean edo domeinu jakin baterako bakarrik.
Webgune bateko cookieak ezabatzeko, zure nabigatzailearen konfiguraziora joan behar duzu, eta bertan domeinu horri lotutako cookieak bilatu eta ezabatu ditzakezu.
Nabigatzaile ospetsuenen cookie konfigurazioa
Jarraian, Chrome nabigatzaileko cookiera iristeko urratsak (Oharra: nabigatzailearen bertsioaren arabera adierazitako urratsetan aldaketak egon daitezke):
- “Artxibo” deituriko menua edo goran eskubitan agerian dagoen pertsonalizazio ikonoaren bitartez “Konfigurazioa” edo “Lehentasunak” aukeretako batean sartu.
- Sekzio ezberdinak agertuko dira, bertan “Erakutsi aukera aurreratuak” sakatu.
- “Pribatutasuna” sakatu eta horren baitan “Edukiaren konfigurazioa”.
- Bertan “Cookie guztiak eta lekuko datuak” aukera sakatu.
- Domeinuaren arabera antolatuta dauden cookie zerrenda bat agertuko da. Domeinu bateko cookie zehatzak erraztasunez aurkitu ahal izateko “Cookieak bilatu” eremuan web helbidea idatzi.
- Filtro hau igaro ostean, aukeratutako web helbideko cookie mota bakarra edo anitzak agertuko dira. Cookie hori edo horiek aukeratu eta “X” sakatu honakoak ezabatu ahal izateko.
Jarraian, Internet Explorer nabigatzaileko cookiera iristeko urratsak (Oharra: nabigatzailearen bertsioaren arabera adierazitako urratsetan aldaketak egon daitezke):
- “Herramintak” aukeraren barruan, “Interneteko aukerak” sakatu.
- “Pribatutasunean” click egin.
- Irristagailua mugitu desiratutako pribatutasun maila eskuratu arte.
Jarraian, Firefox nabigatzaileko cookiera iristeko urratsak (Oharra: nabigatzailearen bertsioaren arabera adierazitako urratsetan aldaketak egon daitezke):
- Sareko sistema eragilearen arabera, “Aukerak” edo “Lehentasunak sakatu.
- “Pribatutasunean” click egin.
- “Historial”-aren baitan “Historialerako konfigurazio pertsonalizatua erabiltzea” aukeratu.
- Bertan “Cookieak onartu” aukera dago zure lehentasunen arabera honakoak aktibatzeko edo desaktibatzeko aukera izanik.
Jarraian, Safari OSX-entzat nabigatzaileko cookiera iristeko urratsak (Oharra: nabigatzailearen bertsioaren arabera adierazitako urratsetan aldaketak egon daitezke):
- “Lehentasunak” aukeratu eta ondoren “Pribatutasuna” sakatu.
- Bertan “Cookieak blokeatu” agertzen da desiratutako blokeo maila ezartzeko aukera izanik.
Jarraian, Safari iOS-entzat nabigatzaileko cookiera iristeko urratsak (Oharra: nabigatzailearen bertsioaren arabera adierazitako urratsetan aldaketak egon daitezke):
- Lehendabizi “Ajustes” sakatu eta ondoren “Safari”.
- “Pribatutasuna eta Segurtasuna” sakatzerakoan “Cookieak blokeatu” aukera agertuko da desiratutako blokeo maila ezartzeko.
Jarraian, Android nabigatzaileko cookiera iristeko urratsak (Oharra: nabigatzailearen bertsioaren arabera adierazitako urratsetan aldaketak egon daitezke):
- “Menu” aukeratu eta ondoren “Ajustes” sakatu.
- “Segurtasun eta pribatutasuna” sakatzerakoan “Cookieak onartu” aukera agertuko da honakoak aktibatu edo desaktibatu ahal izateko.
Jarraian, Windows Phone nabigatzaileko cookiera iristeko urratsak (Oharra: nabigatzailearen bertsioaren arabera adierazitako urratsetan aldaketak egon daitezke):
- “Internet Explorer” ireki, ondoren “Gehiago” eta bukatzeko “Konfigurazioa” sakatu.
- “Cookieak baimendu” aukeraren bitartez honakoak aktibatu ala desaktibatu ditzakezu.
ARGITALPENAK
IKERKETA PROIEKTUAK
IKERKETA KONTRATUAK
ESPERIENTZIA AKADEMIKOA
KONGRESUAK
KUDEAKETA ESPERIENTZIA
Aitor Aritzeta doktorea eta irakaslea
Euskal Herriko Unibertsitatea/Universidad del País Vasco (EHU/UPV).
Psikologia Fakultatea.
Oinarrizko Prozesu Psikologikoak eta Garapena.
Tolosa Hiribidea, 70, 20018 Donostia-San Sebastián, Gipuzkoa.
Lege-oharra / Pribatutasun politika / Cookie politika
Diseinu grafikoaren egile-eskubideak: Aitze
Web programazioa: Anfora